Histerektomia to zabieg chirurgicznego usunięcia macicy. Aktualnie jest drugą co do częstości wykonywaną operacją ginekologiczną, zaraz po cięciu cesarskim.
Pacjentce, która przeszła taką operację, bardzo często wydaje się, że ma problem z głowy. Pozornie tak właśnie powinno być. Skoro nie ma narządu – to nie powinno być konieczności dalszej terapii. Niestety nic bardziej mylnego, ponieważ histerektomia wiąże się z kaskadą następstw, których mogłaś się nie spodziewać.
Zacznijmy od tego jak szeroki może być zakres operacyjny. Z uwagi na to, możemy wyróżnić cztery rodzaje operacji:
- histerektomia częściowa – usunięty zostaje tylko trzon macicy
- histerektomia całkowita – usunięty zostaje trzon macicy i szyjka macicy
- histerektomia całkowita z przydatkami – usunięty zostaje trzon macicy, szyjka macicy i przydatki – czyli jajniki i jajowody
- histerektomia radykalna – usunięty zostaje trzon macicy, szyjka macicy, przydatki, górna część pochwy i węzły chłonne
Lekarze, którzy na co dzień zajmują się statyką, czyli prawidłową pozycją narządu, twierdzą, że w miarę możliwości powinno się chronić szyjkę macicy. Jest to gruba, sprężysta struktura, do której przyczepiają się więzadła. Jeśli doszło do usunięcia szyjki macicy, Pacjentka jest bardziej narażona na obniżenie pochwy.
Fizjoterapia będzie zależała od obszaru zabiegowego, ale także od dostępu operacyjnego. Histerektomię przeważnie przeprowadza się poprzez: laparoskopię (kilka dziurek w brzuchu po tokarach), laparotomię (otwarty brzuch) lub przez pochwę. Ilość i wielkość blizn ma wpływ na rekonwalescencję Pacjentki.
Fizjoterapia po takim zabiegu powinna rozpocząć się już na etapie szpitalnym. Niestety nie w każdym szpitalu jest na stałe zatrudniony fizjoterapeuta. Dlatego warto zaplanować jedną wizytę, z fizjoterapeutą uroginekologicznym, przed datą operacji. W trakcie takiego spotkania dowiesz się jakie ćwiczenia wykonywać bezpośrednio po operacji, jak wstawać z łóżka, w jaki sposób kaszleć i kichać, co robić żeby zmniejszyć objaw napompowanego brzucha po zabiegu. Z tą wiedzą będzie Ci dużo łatwiej we wczesnych dniach po operacji.
Kolejne spotkanie planujemy na około 3 tygodnie po zabiegu. Tutaj zaczynamy ocenę i mobilizację blizn. Terapia blizn jest ważna w kontekście ruchomości, bolesności blizn, ale nie zapominamy o ich estetyce. Fizjoterapeuta doradzi Ci jakie preparaty na blizny będą wskazane na tym etapie. Prawdopodobnie otrzymasz pierwsze ćwiczenia domowe. Możliwe, że będą to ćwiczenia oddechowe.
Po 6 tygodniach od operacji, wykonujemy fizjoterapeutyczne badanie przez pochwowe. Jego celem jest ocena pracy i napięcia spoczynkowego mięśni dna miednicy, ustawienia narządów i wykluczenia obniżenia narządów. Podczas badania oceniamy bliznę pochwy, o ile taka powstała w trakcie operacji. Blizna w pochwie również podlega mobilizacji. Wszystko po to, żebyś mogła spokojnie wrócić do seksu, bez obawy o ból. Po analizie badania, fizjoterapeuta dobierze odpowiednie ćwiczenia aktywujące mięśnie dna miednicy, tak aby stanowiły profilaktykę obniżeń narządów. Jeśli istnieje taka konieczność, zaproponuje metodę pessaroterapii, aby odciążyć dno miednicy.
Na wczesnym etapie pooperacyjnym, nie przesadzaj z aktywnością fizyczną. Idealnie sprawdzą się tutaj spacery, ćwiczenia rozciągające, mobilizacyjne i oddechowe. Do 6 tygodni od operacji staraj się nie dźwigać więcej niż 5 kg. Po tym czasie możesz stopniowo zwiększać podnoszony ciężar i wprowadzić ćwiczenia ogólnorozwojowe. Z intensywnym treningiem cardio, bieganiem czy dźwiganiem dużych ciężarów wstrzymaj się do 3 miesięcy po operacji.
Jeszcze przed zabiegiem zadbaj o wypróżnienie i konsystencję stolca. Wypracuj wypróżnienie bez parcia. Stosuj stołeczek pod nogi. Więcej na temat prawidłowego wypróżnienia przeczytasz TUTAJ. Pamiętaj, że Twoje jelita muszą się nauczyć pracy na nowo. Zabrano im sporych rozmiarów narząd, na którym leżały.
Jeśli w trakcie operacji usunięto jajniki, to w drastyczny sposób zmienia się Twoja gospodarka hormonalna, co może dawać objawy podobne do okresu menopauzy. Możesz między innymi odczuwać suchość pochwy w trakcie współżycia. Zadbaj o prawidłowe nawilżenie i w trakcie stosunku stosuj naturalne lubrykanty lub żel na bazie kwasu hialuronowego. Ze swoim ginekologiem ustal czy istnieje zasadność stosowania hormonoterapii. Powrót do aktywności seksualnej jest zależny od decyzji ginekologicznej.
Mam nadzieję, że dzięki temu artykułowi będziesz w stanie przygotować się do histerektomii i wrócić do pełni sił po operacji!
Jeśli wolisz treści w formie podcastu, to zapraszam Cię na Spotify, Apple Podcasts i Youtube.
