Czy kręgosłup musi boleć w czasie ciąży?

Jesteś w ciąży. Z radością oczekujesz na dziecko i pierwsze dwa trymestry przeszłaś bezproblemowo. Wchodzisz płynnym krokiem w 3 trymestr, w oddali już widzisz metę i chcesz do niej dobiec bez powikłań i uciążliwych objawów. Nagle budzisz się w środku nocy i czujesz ogromny ból w dole kręgosłupa przy przewracaniu się z boku na bok. Na domiar złego, ból zaczyna promieniować w kierunku nogi, a ty utykasz przypominając kaczy chód. Brzmi znajomo? Ciążowa bajka właśnie się zakończyła. Nie jesteś już brzuchatą modelką biegającą na obcasach, mającą siłę na wszystko.

Od teraz to ból dolnego odcinka kręgosłupa determinuje Twoją ciążę i dyktuje warunki w trakcie dnia. Myślisz, że musisz się z nim pogodzić „bo przecież coś pod koniec ciąży boleć musi”. W dodatku Twój lekarz prowadzący ma taką samą opinię. Ortopeda załamuje ręce i twierdzi, że mógłby coś poradzić gdyby nie ciąża. Z kolei masażysta, do którego regularnie chodziłaś na masaże przed zajściem w ciążę nie chce nawet przepuścić Cię przez próg gabinetu, ponieważ na studiach mówili, że kobiet w ciąży lepiej nie dotykać. Istny horror! Nie wiesz gdzie szukać pomocy i już zdajesz sobie sprawę, że ból będzie towarzyszył Ci aż do samiutkiego porodu.

Otóż nie! Istnieją osoby, które są w stanie Ci pomóc, ale o tym zaraz. Najpierw musimy zrozumieć skąd właściwie bierze się ból dolnego odcinka kręgosłupa w ciąży. Badania wykazują, że co najmniej 50% kobiet doświadcza bólu dolnego odcinka kręgosłupa na pewnym etapie ciąży. Ból rozpoczyna się najczęściej w 22 tygodniu ciąży, ale jest to bardzo indywidualne. Główną przyczyną pojawienia się bólu kręgosłupa u kobiety ciężarnej jest drastyczna zmiana postawy ciała, którą już pewnie zauważyłaś. Powiększenie powłok brzusznych wymusza przesunięcie się środka ciężkości ciała o 2 cm w przód. Aby zachować równowagę, konieczne jest powiększenie lordozy lędźwiowej i szyjnej oraz kąta przodopochylenia miednicy. Pogłębiona lordoza lędźwiowa wiąże się z wzmożonym napięciem dolnych mięśni grzbietu i mięśni zginających stawy biodrowe, co z kolei prowadzi do bólu tej części kręgosłupa. Wskazówka nr 1 – zadbaj o prawidłową postawę ciała!

Kolejnym powodem bólu kręgosłupa jest burza hormonalna, która szaleje w Twoim organizmie. Pewien hormon, a konkretnie mowa tu o relaksynie, której stężenie w ciąży wzrasta, powoduje rozluźnienie więzadeł oraz stawów. Nadmierna ruchomość stawów np. stawów krzyżowo-biodrowych przyczynia się do odczuwania bólu w tej okolicy. Co ciekawe, potwierdzają to badania, które mówią, że ciężarne cierpiące na ból dolnego odcinka kręgosłupa, miały istotnie wyższe stężenie relaksyny niż panie w ciąży, których ból nie dotyczył. Dodatkowo u ciężarnych, u których pojawił się ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej, zaobserwowano większą ruchomość spojenia łonowego przed i po porodzie.

Znając dokładną przyczynę bólu, odpowiednio wyszkolony fizjoterapeuta będzie w stanie pomóc i doprowadzić Cię do wspomnianej „mety” w bezpieczny sposób. Mamy pewne asy w rękawie, po użyciu których ból znika! Pamiętaj, że kobieta w ciąży może korzystać z masażu, o ile nie ma do tego przeciwwskazań lekarskich i ciąża przebiega prawidłowo. Jeżeli ktoś mówi, że absolutnie nie przyjmie Cię na masaż, to najprawdopodobniej nie wie jak sobie poradzić z takim zabiegiem. Może to i lepiej, że nie zagościsz na jego kozetce. Umiejętnie dobrana terapia manualna potrafi zdziałać cuda i przynieść upragnione rozluźnienie czy też ukojenie bólu. Pomocny także okazuje się Kinesiotaping, który uwaga – też możecie stosować! Wszystko należy udekorować wisienką na torcie, którą są zalecone ćwiczenia. Ich zdaniem jest podtrzymanie efektu pracy w gabinecie.

Zwracaj uwagę, aby odnaleźć fizjoterapeutę, który na co dzień pracuje z kobietami w ciąży i ma specjalistyczną wiedzę z tego zakresu. Ciąża jest okresem specyficznym i wymaga wyjątkowego podejścia do sprawy. Pomocne okaże się wpisanie w wyszukiwarce hasła „fizjoterapeuta uroginekologiczny”. Jest ich coraz więcej więc nie powinnaś mieć problemu z odnalezieniem takiej osoby w swoim regionie. Wszystkie Panie z okolic Trójmiasta, które do tej pory odbijały się od drzwi gabinetów szukając pomocy w walce z bólem kręgosłupa, zapraszam serdecznie na konsultacje. Obiecuję, że tym razem nie zostaniecie odesłane z przysłowiowym kwitkiem!

Źródła:

1. Adamczyk J.G., Białoszewski D., Boguszewski D., Cabak A., Korabiewska I., Sałata D. Ocena skuteczności klasycznego masażu wykonywanego przez partnera w łagodzeniu zespołów bólowych dolnego odcinka kręgosłupa u kobiet ciężarnych. Fizjoterapia Polska. 2012; 12: 379-387
2. Axelsson O., Kihlstrand M., Nilsson S., Stenman B., Water gymnastics reduced the intensity of low back pain in pregnant women. Acta Obstetricia Et Gynecologica Scandinavica. 1999; 78: 180-185
3. Bath M., Green R.C., MacLennan A.H., Nicolson R. Serum relaxin and pelvic pain of pregnancy. Lancet. 1986; 328: 243-245
4. Kozłowska J. Podręcznik i skrypt nr 27: Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie, Kraków 2006; 90-101
5. Mens J.M., Pool-Goudzwaard A., Stam H.J. Mobility of the pelvic joints in pregnancy-related lombopelvic pain: A syd.stematic review. Obstetrical & Gynecological Survey. 2009; 64(3): 200-208
6. Szukiewicz D. Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012; 173-182