Jakiś czas temu otrzymałam takie pytanie: „Jak wygląda pierwsza wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego w przypadku bolesnego współżycia?”. Nigdy nie pomyślałam żeby to opisać… a jest to temat niezmiernie ciężki, jeśli cierpisz z powodu pochwicy, wulwodynii, dyspereunii czy vestibulodynii.
Samo mówienie o swoich dolegliwościach jest dla nas krępujące, nie wspominając o badaniu. Przedstawię Ci krok po krok przebieg takiej wizyty. Na wstępie zaznaczę, że jest to system pracy, który stosujemy w moim gabinecie i może różnić się w zależności od fizjoterapeuty, który prowadzi Twoją terapię.
Najważniejsza rzecz, o której musisz pamiętać, to – nie rób nic na siłę! Jeśli nie czujesz się gotowa na badanie u fizjoterapeuty, to jasno to zakomunikuj. Nikt nie będzie zmuszał Cię do jakiejkolwiek części wizyty.
Wizytę zaczynamy od dokładnego wywiadu. Przed wizytą, postaraj się określić swój problem i przygotuj ewentualne pytania, które chcesz zadać specjaliście. Bardzo często pod wpływem stresu wylatują nam z głowy : )
Fizjoterapeuta uroginekologiczny będzie pytał o:
Miesiączkę: występowanie bólu w trakcie miesiączki, Twoją ocenę bólu w skali 0-10, ile dni trwa cały cykl miesięczny, ile dni trwa krwawienie, czy odczuwasz ból w trakcie owulacji, czy krwawienie jest obfite, czy krew jest jasnoczerwona / ciemnoczerwona/ pojawiają się skrzepy, czy w trakcie miesiączki przyjmujesz leki przeciwbólowe (jeśli tak, to jakie), czy w trakcie miesiączki używasz tamponów / podpasek / kubeczków menstruacyjnych / majtek menstruacyjnych.
Współżycie płciowe: czy odczuwasz ból w trakcie stosunku, na jakim etapie współżycia ból się pojawia (na samym początku czy przy głębokiej penetracji), czy wprowadzenie penisa do pochwy jest możliwe, czy ból pojawia się w każdej pozycji (być może są pozycje, w których współżycie nie jest bolesne), czy bolesne stosunki towarzyszą Ci od zawsze, być może są związane ze zmianą partnera, czy jesteś w stanie sama wprowadzić bezboleśnie palce do pochwy, czy odczuwasz satysfakcję seksualną / czy jesteś w stanie osiągnąć orgazm, czy orgazmy są bolesne.
Badania ginekologiczne: czy badanie ginekologiczne jest bolesne, czy miałaś kiedykolwiek wykonaną cytologię i usg przezpochwowe.
Ból w okolicy warg sromowych: czy na co dzień czujesz podrażnienie w okolicy warg sromowych, czy drażni Cię bielizna, czy jesteś w stanie jeździć na rowerze z wąskim siedzonkiem, czy zdarzają Ci się infekcje przezpochwowe, czy często przyjmowałaś antybiotyki.
W dalszej części wywiadu fizjoterapeuta pyta o rodzaj podejmowanej aktywności fizycznej, choroby przewlekłe, problemy z funkcjonowaniem pęcherza moczowego i wypróżnieniem.
Kolejno, przechodzimy do badania w pozycji stojącej. Żeby było Ci wygodnie, przygotuj krótkie spodenki i koszulkę na ramiączkach np. bokserkę. Możesz również zabrać ze sobą stanik sportowy ala top. W tej części badania zwracamy uwagę na Twoją postawę ciała, sprawdzamy ogólne napięcie mięśniowe i oceniamy zakresy ruchu kręgosłupa.
Następnym elementem wizyty, jest badanie w leżeniu na kozetce. W dalszym ciągu jesteś w ubraniach. Fizjoterapeuta ocenia zakresy ruchu w stawach, sprawdza jamę brzuszną, przeponę oddechową, napięcie w okolicy szyjnej. Na tym etapie omawiamy wyniki dotychczasowego badania i dajemy pierwsze zalecenia domowe.
Kolejnym krokiem będzie badanie wewnętrzne, czyli badanie przezpochwowe. Pamiętaj, że masz prawo nie czuć się gotowa na tę formę badania. Ty sama decydujesz kiedy wykonamy badanie przezpochwowe. U niektórych Pacjentek decydujemy się na badanie już na pierwszej wizycie, a u innych przejdziemy do niego przy okazji 4 wizyty. I to jest jak najbardziej OK! Mamy wiele zewnętrznych metod pracy. Możemy zacząć od oceny krocza i powierzchownych mięśni dna miednicy w bieliźnie lub legginsach. W tym celu fizjoterapeuta przykłada swoją dłoń w rękawiczce do okolicy Twojego środka ścięgnistego krocza.
Jeśli zdecydujesz się na wykonanie badania, to wiedz, że nie musisz się w żaden sposób do niego przygotowywać. Jeśli nie depilujesz się na co dzień, to nie depiluj się specjalnie na badanie. Przyjdź z opróżnionym pęcherzem moczowym, abyś dodatkowo nie odczuwała nieprzyjemnego parcia na mocz. Fizjoterapeuta da Ci chwilę prywatności na przygotowanie się do badania. W tym czasie zdejmujesz spodnie i bieliznę, a zakładasz jednorazową spódniczkę ginekologiczną.
Badanie przeprowadzamy w leżeniu na plecach ze zgiętymi nogami w kolanach. Terapeuta zaczyna od oceny wizualnej krocza, okolicy warg sromowych i wzgórka łonowego. Następnie sprawdzi czucie w okolicy krocza. Jeśli na tym etapie odczuwasz ból, możliwe, że na dzisiaj zakończycie badanie. W kolejnym kroku spokojnie otwiera wejście do pochwy i podejmuje próbę wprowadzenia jednego palca do pochwy. Na palcu poczujesz zimny żel, jest to żel do usg, który używamy w celu zwiększenia poślizgu w czasie badania. Jeśli w trakcie wprowadzania palca do pochwy, poczujesz ból lub dyskomfort, to informuj o tym na bieżąco. Zmniejszamy temp wprowadzania palca do pochwy lub zostajemy na tym etapie badania. Kolejno oceniamy ustawienie narządów czyli: pęcherza moczowego, cewki moczowej, szyjki macicy i odbytnicy. Fizjoterapeuta może użyć nieco większej siły, aby sprawdzić ruchomość narządów. Dalej terapeuta generuje niewielki nacisk w kilku punktach w pochwie. Ty starasz się ocenić ból w skali od 1-10. Kolejno sprawdzamy rozciągliwość przedsionka pochwy. Na sam koniec badania zostaniesz poproszona o próbę napięcia mięśni dna miednicy, czyli zacisku i podciągnięcia palca terapeuty. Na tym etapie zwyczajowo kończymy pierwsze badanie.
Zwróć uwagę, że to Ty decydujesz o dalszym postępie badania lub o jego końcu. Na każdym etapie badania możesz powiedzieć STOP. Nikt absolutnie nie wykonuje o na siłę i wbrew Tobie.
Pod koniec pierwszej wizyty podsumowujemy dotychczas zebrane informacje, ustalamy plan terapii i dajemy Ci pierwsze zadania domowe.
Jak widzisz, nie ma się czego obawiać! Nie zwlekaj z pierwszą wizytą i pozwól sobie pomóc.