Dzisiejszy wpis jest dedykowany wszystkim kobietom, które urodziły swojego Malucha drogą cięcia cesarskiego. Przypominam, że pierwsza część tego wpisu dotyczyła porodu siłami natury. Jeżeli jeszcze się z nią nie zapoznałaś, to zapraszam [TUTAJ].

Bardzo ważne jest aby różnicować postępowanie w połogu po porodzie cięciem cesarskim, a siłami natury. Droga przyjścia dziecka na świat jest inna, dlatego spodziewamy się zupełnie innych konsekwencji poporodowych w organizmie matki.

Początkowo, istotne wydaje mi się obalenie pewnego mitu. Wiele kobiet przychodzących do mojego gabinetu, które rodziły CC nie zdaje sobie sprawy, że również mogą być zagrożone dolegliwościami ze strony mięśni dna miednicy. Są święcie przekonane, że ich dno miednicy musi działać prawidłowo, ponieważ nie było przejścia dziecka przez kanał rodny, tym samym uniknęły rozciągnięcia mięśni dna miednicy. Oczywiście jest to po części prawda, bez wątpienia to poród siłami natury, a właściwie faza parta porodu, stanowią główną przyczynę obciążenia mięśni dna miednicy w okresie okołoporodowym. Jednakże należy pamiętać, że mięśnie dna miednicy ulegają osłabieniu również w trakcie trwania ciąży. Ta mała grupa mięśniowa przez 9 miesięcy musi dźwigać i wspierać ciężarną macicę. Przez ten czas również może dojść do ich osłabienia.

Moja kolejna obserwacja jest taka, że kobiety nie wpisują cięcia cesarskiego w ramy operacji. Niektórzy postrzegają je jako niewielki zabieg, który nie niesie za sobą konsekwencji operacji. Jest to wielki błąd, ponieważ CC jest poważnym zabiegiem operacyjnym, który wymaga odpowiedniego postępowania. Jeżeli bagatelizujemy CC, to w większości przypadków kobiety będą zbyt szybko obciążać się obowiązkami domowymi i aktywnością fizyczną. Takie postępowanie grozi zaburzeniem procesu gojenia się rany. Musimy zrozumieć raz na zawsze, że CC nie polega na otwarciu suwaka w brzuchu. Jest to nacięcie wykonywane przez kilka warstw powłok brzusznych, na większości z nich znajduje się szew, a w konsekwencji blizna. Prawidłowy czas odpoczynku i regeneracji jest kluczowy w procesie gojenia się rany.

Przed Tobą znajduje się spis czynności, które należy wykonać od momentu przebudzenia się w łóżku szpitalnym po porodzie, do sześciu miesięcy po porodzie. Podkreślam, że są to zalecenia ogólne po CC i mogą wymagać modyfikacji, w zależności od Twojego stanu zdrowia i samopoczucia. Zaczynamy!

Zanim zerwiesz się z łóżka postaraj się uruchomić kończyny dolne. Wykonaj kilka ruchów stopami, przesuń piętą po materacu w kierunku do pośladków, napnij kilka razy mięśnie pośladkowe. Jest to doskonała profilaktyka przeciwzakrzepowa.
Bezpośrednio po porodzie kieruj swój oddech do brzucha. Spowoduje to początkową mobilizację rany po CC. Powietrze wypełniające jamę brzuszną będzie uruchamiało tworzące się zrosty.
Pionizacja powinna rozpocząć się mniej więcej między 5 -8 godziną po CC. Upewnij się, że przy wstawaniu z łóżka będziesz miała asystę w postaci męża / położnej, ponieważ może Ci się zakręcić w głowie. Wstając z łóżka, zrób to przez pozycję leżenia bokiem. Nie zrywaj się do przodu, nie wykorzystuj drabinek do podciągania. Poleż chwilę na boku, a następnie przejdź do siadu, postaw stopy na ziemi. Jeżeli czujesz się pewnie, to spróbuj wstać. Od samego początku przybieraj prawidłową, wyprostowaną postawę ciała. Jeżeli będziesz chodziła zgięta w pół, to rana pooperacyjna wytworzy większą ilość zrostów. Wyprostowana pozycja ciała jest kolejną, wczesną metodą mobilizacji rany.
Odpoczywając po porodzie w szpitalu, wykonaj kilka delikatnych napięć mięśni dna miednicy. Pamiętaj, że ćwiczenia na tym etapie nie mogą być bolesne, dlatego jeżeli odczuwasz przy nich ból, to bezwzględnie przełóż je na kolejną dobę po porodzie. Jeżeli z jakiegoś powodu cewnik nie został usunięty, to nie aktywuj mięśni dna miednicy aż do momentu usunięcia cewnika.
W okresie gojenia się rany, nie bierz długich, gorących kąpieli. Twoja rana w tym czasie preferuje prysznic.
W trakcie kaszlu i kichania, postaraj się zebrać rękoma swój brzuch do środka. Możesz dodatkowo ustabilizować bliznę. Kaszl i kichaj ze skrętem tułowia do boku. Spowoduje to ochronę powłok brzusznych narażonych na wzrost ciśnienia przy powyższych czynnościach.
Przez pierwsze 6 tygodni po porodzie nie dźwigaj cięższych przedmiotów niż waga Twojego dziecka. Moment dźwignięcia/ pchnięcia/ szarpnięcia dużego ciężaru wywiera znaczne ciśnienie na obciążone mięśnie dna miednicy. Przed każdym dźwignięciem postaraj się aktywować swoje mięśnie dna miednicy, połącz moment dźwignięcia z wydechem. Unikaj mocnego treningu siłowego do pół roku po porodzie.
Kontroluj proces gojenia się rany. W momencie gdy odpadną strupy, możesz rozpocząć stosowanie żeli/ kremów/ plastrów na bazie silikonu. Pamiętaj, że blizna po CC wymaga mobilizacji w celu prewencji lub uruchomienia powstałych zrostów pooperacyjnych. Pierwsza mobilizacja blizny powinna odbyć się jeszcze w połogu np. 4-5 tydzień po CC. Mobilizację blizny wykonują fizjoterapeuci uroginekologiczni. W trakcie takiej konsultacji zostanie Ci przedstawiony proces pracy z blizną we własnym zakresie w domu.
Po 4 dobie po CC, postaraj się położyć na brzuchu. Pozycja leżenia przodem powoduje delikatne rozciąganie przykurczonych tkanek w okolicy rany. Jeżeli w tej pozycji odczuwasz ból piersi, to kładź się na brzuch po nakarmieniu piersią lub podłóż poduszkę pod brzuch.
Jeżeli po porodzie odczuwasz problem z pracą jelit, żuj gumę do żucia. Spowoduje to przyspieszenie perystaltyki jelit.
W trakcie oddawania moczu lub stolca nie przyj! Parcie w okresie poporodowym, jest jedną z głównych przyczyn obniżenia narządów miednicy mniejszej. Rozluźnij swoje dno miednicy, nie spiesz się, przy wypróżnianiu korzystaj z podnóżka. Więcej o zakazie parcia pisałam [TUTAJ].
Unikaj chodzenia do toalety na zapas, staraj się zawsze usiąść na desce toaletowej. Nie siusiaj na stojąco. Jeżeli oddajesz mocz w pozycji „na Małysza”, to Twoje mięśnie dna miednicy ulegają napięciu oraz generują duże ciśnienie na cewkę moczową. Zamknięta cewka moczowa nie będzie chciała wypuścić moczu, a ty rozpoczniesz parcie żeby się wysiusiać.
Obserwuj swoje ciało w trakcie powrotu do współżycia. Po porodzie cięciem cesarskim możemy spodziewać się, że mięśnie dna miednicy będą wykazywały HIPERTONUS, czyli będą za bardzo napięte. Taka sytuacja może skutkować bólem przy współżyciu lub w trakcie badania ginekologicznego. Pamiętaj, że w takiej sytuacji pomoże Ci fizjoterapeuta uroginekoloigczny, który w czasie badania przezpochwowego dokona rozluźnienia mięśni dna miednicy. Dodatkowo, w razie potrzeby zostaną Ci przedstawione ćwiczenia rozluźniające, które możesz kontynuować w domu.
Nie wykonuj klasycznych brzuszków. Powodują wzrost ciśnienia w jamie brzusznej i długoterminowo będą sprzyjały osłabieniu mięśni dna miednicy. Dodatkowo brzuszki sprzyjają rozchodzeniu się mięśnia prostego brzucha i opóźniają jego regenerację po porodzie. Wzrost ciśnienia w jamie brzusznej będzie miał również negatywny wpływ na proces gojenia się ran głębokich np. na macicy.
W trakcie trwania połogu, najlepszą aktywnością fizyczną będzie spacerowanie, stretching lub joga. Treningi ogólnorozwojowe rozpocznij mniej więcej po 3 miesiącach od CC, jest to czas gojenia się głębokich ran. Powrót do pełnej, wyjściowej aktywności fizycznej zaplanuj po 6 miesiącach po CC. Pamiętaj, że w trening siłowy należy wchodzić stopniowo, rozpoczynając od niewielkich ciężarów.
Po porodzie, aktywność fizyczną należy rozpocząć od wzmocnienia mięśni głębokich ciała, czyli mięśni dna miednicy i mięśnia poprzecznego brzucha. Tworzenie mocnej, zewnętrznej zbroi mięśniowej pozostaw na późniejszy okres.
Każda kobieta rodząca drogą cięcia cesarskiego powinna odbyć konsultację u fizjoterapeuty uroginekologicznego. Pierwsza wizyta powinna zostać zaplanowana 4-5 tygodni po porodzie. W jej trakcie oceniamy napięcie powłok brzusznych, sprawdzamy czy nie doszło do rozejścia się mięśnia prostego brzucha, oceniamy postawę ciała oraz proces schodzenia się stawów miednicy kostnej, wykonujemy wstępną mobilizację blizny i w razie potrzeby zlecamy pierwsze ćwiczenia. Kolejne spotkanie powinno odbyć się po popołogowej konsultacji ginekologicznej (standardowo odbywa się po 6 tygodniach od porodu). Podczas tej konsultacji przeprowadzamy badanie przezpochwowe, którego celem jest ocena: napięcia, funkcji, reakcji, skurczu mięśni dna miednicy oraz ustawienia narządów miednicy mniejszej.

Jeszcze raz zaznaczam, że są to wskazówki ogólne. Jeżeli odczuwasz niepokojące dolegliwości poporodowe, to niezwłocznie skonsultuj je z lekarzem i fizjoterapeutą. Większość powyższych wskazówek, powinno stać się Twoją rutyną. Jeśli jesteś jeszcze na etapie ciąży, to postaraj się wprowadzić część z nich w życie już teraz. Uwierz, że będzie Ci łatwiej w okresie poporodowym, gdy staną się Twoim nawykiem już dzisiaj!